Eerlijkheid duurt het langst.....
Wel of niet corrigeren? Deze vraag wordt steeds vaker gesteld in hondenland. Mijn mening? Ja, corrigeren. Maar je moet wel eerlijk, duidelijk en consequent zijn, niet alleen naar je hond, ook naar jezelf!
Een aangeleerde don’t en een time-out plek (of een plek waar de hond kan worden genegeerd) zijn twee voorbeelden van correcties, die ik heb gebruikt bij de opvoeding van mijn honden. Inmiddels zijn ze 7 en 9 en leeft hier alles in harmonie. J
Negen jaar geleden, toen mijn bruine meisje als pup bij ons kwam wonen, was dat wel anders. Wat had ik toen graag geweten wat ik nu allemaal weet. Oh, oh, wat hebben wij onze dame veel gecorrigeerd en oh, oh wat waren we fout bezig… Kaja was een overprikkeld bruin labradortje die veel te weinig rust kreeg. Gevolg: een hyper-de-pieper druk pupje dat in onze armen en benen hing.
Ik zie ons nog staan: samen rechtop tv kijkend, want we moesten haar vooral negeren. Nou geloof me, zij hield het veel langer vol dan wij.
Hing ze in onze benen, dan moesten we haar zolang mogelijk op haar rug leggen totdat ze niet meer tegenstribbelde. Liet je haar dan los, dan kwam ze tien keer zo fel terug.
We hebben talloze onbegrepen ruzies uitgevochten en ik heb héél véél tranen vergoten.
Yes + voertje = super gedaan
Heb je een pup in huis, zorg er dan in het begin voor dat hij niet de fout kan ingaan. Hij moet tenslotte de huisregels nog leren. Dus zet alle waardevolle spullen weg, zorg dat er geen uitnodigende kabels voor het grijpen liggen, hang je theedoeken even wat hoger of leg ze tijdelijk ergens anders neer, zorg dat je lievelingsschoenen voorlopig niet rondslingeren in huis. Begeleid hem je pup bij alle dingen die hij mag en beloon hem hier ook voor met een aangeleerde ‘yes’, gevolgd door een voertje, speeltje of aandacht. Ik heb Kaja bijvoorbeeld nooit verteld dat ze super was als ze ergens keurig netjes rustig lag, maar ik heb haar wel steeds aandacht gegeven (ook al was dit negatief) als ze om aandacht vroeg.
Kies één duidelijk en krachtig correctiewoord
Leer je hond één correctiewoord, bijvoorbeeld ‘nee’, ‘foei’ of ‘don’t’. Dit kun je gebruiken als je hond iets doet wat écht niet door de beugel kan. Stel jezelf wel eerlijk de vraag of je hond op dat moment weet en begrijpt dat hij een grens overschrijdt. Geef hem bij de eerste ‘don’t’ meteen een alternatief, zodat hij ook leert wat er wél van hem wordt verwacht. Maar vraag je ook af wat de hond met zijn (ongewenste) gedrag wil bereiken.
Springt hij tegen je aan om aandacht en stopt hij hiermee niet nadat jij ‘don’t’ hebt gezegd, dan zal er een andere consequentie moeten volgen. In het geval van Kaja zou dat de time-out plek zijn geweest. De boodschap luidt dan: “Okay, jij wilt aandacht, maar je stopt niet. Dan zet ik je nu even ergens anders totdat je rustig bent, dan mag je weer terugkomen.”
Ik gebruik het correctiewoord ‘don’t’, omdat dit krachtig en duidelijk is. Bovendien is het een woord dat ik zelf in de communicatie met mensen zelden of nooit gebruik. Dat is het nadeel van het correctiewoord ‘nee’. Dat gebruiken we zelf ook regelmatig. Vooral als je kinderen hebt. Stel je voor: je hond ligt heerlijk rustig in zijn mand en jij roept ‘nee’ tegen de kids. Als ‘nee’ jouw correctiewoord is (dit noemen we ook wel een aangeleerde nee), dan zal de hond hier ook op reageren. Alleen heeft hij natuurlijk geen flauw benul waarom er nee tegen hem wordt gezegd op dat moment. Ditzelfde principe geldt ook voor het woordje ‘yes’ in plaats van ‘goed zo’.
Ben consequent!
Een correctie is pas een correctie als het gedrag ook echt afneemt of stopt. Dus nogmaals: ben eerlijk, duidelijk en consequent naar jezelf en naar je hond. Krijgt hij de ene keer een correctie bij bepaald gedrag en de andere keer een beloning in de vorm van succes, dan zal je hond het alleen maar nóg harder proberen. En eigenlijk is dat ook hartstikke logisch. Dus ben altijd consequent met je correctie.
Zorg er ook voor dat het correctiewoord echt zijn kracht bewaard! Dat betekent dat als je hond niet meteen reageert op jouw correctiewoord bij aandacht vragend gedrag, hij meteen naar de time-out plek wordt gebracht. Ter illustratie: mamma telt tot 3 en dan… dan gebeurt er niets… het ongewenste gedrag gaat gewoon door. Wat bereik je daarmee? Bij je hond werkt dat precies hetzelfde. En als jij 15 keer ‘don’t’ blijft roepen, dan heeft deze correctie totaal geen betekenis meer voor de hond.
Regels scheppen rust en duidelijkheid
Ga je een pup opvoeden, stel dan regels op waar iedereen zich aan houdt. Dit geeft rust en duidelijkheid voor het hele gezin. Probeer in eerste instantie om ongewenst gedrag te voorkomen door spullen weg te zetten. En als je geen tijd hebt, zet je de hond gewoon even in de bench. Leer hem wat hij wel mag en vind het niet vanzelfsprekend als hij goed gedrag laat zien. Vertel hem dat óók! Jij vind het ook niet prettig als je baas je alleen maar vertelt wat je allemaal fout doet en je zelf moet uitzoeken wat hij wel van je verlangt. Daar zou je ook zenuwachtig, gestresst, onzeker en uiteindelijk ongemotiveerd van raken, toch?
Daarnaast vind ik het belangrijk dat je zelf altijd eerlijk in de spiegel moet kunnen kijken als je je afvraagt of je pup krijgt wat hij nodig heeft. Naast zijn dagelijkse poep- en plasrondjes en zijn maaltijd, heeft de hond lichamelijke én geestelijke uitdaging nodig. En bovenal rust om al deze dingen weer rustig te verwerken.
Bij Kaja hadden wij zelf beter moeten afspreken wat we van haar verwachtten. We hadden haar veel meer rust moeten geven en niet denken dat ze op de leeftijd van 12 weken alles moest hebben meegemaakt. We hadden haar moeten belonen als ze keurig rustig was. We hadden haar duidelijk het woordje ‘don’t ‘ moeten leren. We hadden haar meteen naar de time-out plek moeten brengen als ze na de eerste ‘don’t’ haar gedrag zelf niet corrigeerde. En we hadden haar op die plek moeten laten blijven zitten totdat ze weer rustig was. Waarschijnlijk was deze dame binnen twee minuten in een diepe slaap geweest. Uiteindelijk is het helemaal goed gekomen tussen ons, maar het had ons heel veel strijd en tranen gespaard. J
Veel succes met opvoeden!
Helga Hendriks kynologisch instructeur bij School4Dogs